12. stycznia 2011
Po wykryciu na 4700 farmach w Niemczech skażonych jaj 27 grudnia uruchomiony został europejski system ostrzegania o niebezpiecznych produktach (Rapid Alert System for Food and Feed – RASFF).
Jest to system działający już od 1979 roku, a w dzisiejszej formie ustanowiony Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) Nr 178/2002 z dnia 28 stycznia 2002 r.
Rozporządzenie ustala ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, ustanawia Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności oraz procedury w sprawie bezpieczeństwa żywnościowego. Celem systemu RASFF jest ochrona zdrowia konsumentów, osiągana przez ścisłą współpracę między państwami członkowskimi. Obowiązkiem każdego państwa członkowskiego jest stworzenie krajowego punktu kontaktowego, który monitoruje żywność i środki żywienia zwierząt, i w razie wystąpienia ryzyka informuje Komisję Europejską o wykrytym zagrożeniu. Informacje o żywności i paszach zbierane są przez liczne instytucje sanitarne i weterynaryjne, które raportują do krajowego punktu kontaktowego. Na system RASFF składają się krajowe punkty kontaktowe wszystkich państw, które tworzą kompletną bazę informacji o produktach spożywczych i paszach znajdujących się w obiegu na rynku europejskim.
System został uruchomiony po wykryciu niebezpiecznych toksyn w kurzych jajach i mięsie kur, które karmione były skażoną dioksynami paszą. Skandal ze skażoną żywnością zatacza coraz większe kręgi, gdyż okazuje się, że również w mięsie świń karmionych felerną paszą wykryto podwyższone o 50% stężenie dioksyn. Zaopatrujące się z trefną paszę fermy zostały zamknięte, jaja i mięso zutylizowane. Niestety, cześć zatrutych jaj została wprowadzona do obiegu i wyeksportowana do Holandii i Wielkiej Brytanii jeszcze przed wybuchem skandalu.
Czym są trujące, niebezpieczne dla konsumenta dioksyny, które doprowadziły do wybicia całych ferm kurczaków i świń? Dioksyny to potoczna nazwa grupy organicznych związków chemicznych będących pochodnymi oksantrenu. Są jednymi z najbardziej toksycznych związków, otrzymywanymi w drodze syntezy. Powstają jako produkt uboczny reakcji spalania tłuszczów zachodzących w przemyśle i spalania drewna. Z badań wynika, że głównym źródłem emisji dioksyn do atmosfery są pożary lasów. Nie wiadomo, jaka dawka dioksyn jest śmiertelna dla organizmu ludzkiego, gdyż nie zanotowano przypadku śmierci spowodowanego zatruciem tymi związkami. Dioksyny są jednak rakotwórcze, a tym samym bardzo niebezpieczne dla konsumentów. Podejrzewa się, że źródłem skażenia dioksynami w Niemczech są zanieczyszczone kwasy tłuszczowe, pochodzące z firmy, która dostarczała je do 25 mieszalni pasz. Pasza z zanieczyszczonymi kwasami tłuszczowymi rozprowadzona została w ilości 150 tys. ton do gospodarstw w całych Niemczech.
Komisja Europejska w wystąpieniu z 6 stycznia 2011 r. zapewnia, że śledzi sprawę oraz, że nie ma zagrożenia dla innych państw unijnych, natomiast wszelkie ważne informacje można znaleźć na stronie internetowej RASFF. Zapewnia również, że Niemcy są gotowe do wycofania skażonych produktów z rynku. Rzecznik Komisji Europejskiej ds. zdrowia i ochrony konsumentów Frederic Vincvernt uspokajał, że zagrożenie nie jest tak duże, jak w przypadku podobnego skandalu, który wybuchł w 1989 roku w Belgii, kiedy skażenie dioksynami stukrotnie przekroczyło dozwoloną normę. Po rozczarowującym spotkaniu z przedstawicielami tej dziedziny przemysłu, Komisja Europejska uprzedziła jednak, że może wprowadzić nowe przepisy dotyczące produkcji pasz, jeśli branża nie podejmie stosownych działań po aferze z dioksynami w Niemczech.