Problemy komisji ONZ ds. klimatu W związku z brakiem płatności składek przez 100 państw członkowskich problemy finansowe ma komisja ONZ ds. klimatu (U.N. Climate Change) – niedobór w budżecie za 2020 r. wynosi 9,2 mln euro. Sytuacja ta powtarza się już od kilku lat. Problemy finansowe przekładają się na niedobory kadrowe, co utrudnia prowadzone przez ONZ działania w zakresie monitorowania i przeglądu wysiłków krajów na świecie w zakresie ograniczenia emisji zgodnie z porozumieniem paryskim. W efekcie przeglądy ONZ w 2017 r. dotyczyły niemal wszystkich krajów, a ostatnio wskaźnik ten spadł do 50%. To przekłada się na wiarygodność i kompletność danych ONZ. Link: https://betterworldcampaign.org/us-un-partnership/un-budget-formula/ https://unfccc.int/process-and-meetings/transparency-and-reporting/reporting-and-review-under-the-convention/greenhouse-gas-inventories-annex-i-parties/inventory-review-reports-2020 Plany Włoch wykorzystania środków z Funduszu Odbudowy Włochy planują wykorzystać 69,8 mld euro z 191,5 mld euro, które mogą otrzymać w ramach Funduszu Odbudowy, na „zazielenianie” gospodarki. Najwięcej środków tj. 29,5 mld euro ma zostać wykorzystane na renowację budynków w celu poprawy efektywności energetycznej; 8,6 mld euro na zwiększenie produkcji energii z OZE i wodoru, a 8 mld euro na transport publiczny, w tym promowanie wykorzystania paliw alternatywnych. Krajowe Plany Odbudowy Około 80 % krajów UE przesłało do KE projekty planów wykorzystania funduszu naprawczego. Jednak żaden z tych planów nie jest jeszcze ostateczny. Plany te powinny zawierać cele w zakresie reform i kamieni milowych, jako podstawy wypłat, jak też wykazać, że zakładane projekty i działania nie wyrządzą znaczących szkód w walce ze zmianami klimatycznymi i zapewnieniem ochrony środowiska. Niemiecki Wuppertal Institute i think tank E3G przedstawiły inicjatywę pt. Green Recovery Tracker, w której przeanalizowano (na początek) plany odbudowy Francji, Niemiec, Hiszpanii, Portugalii, Bułgarii, Łotwy, Polski, Słowacji i Słowenii. Link: http://www.greenrecoverytracker.org/ Rada ds. środowiska o negocjacjach dot. prawa klimatycznego   Na Radzie ds. środowiska omawiano prowadzone negocjacje w ramach rozmów trójstronnych dot. europejskiego prawa klimatycznego. Wg Prezydencji nadal istnieją istotne obszary, w których porozumienie wydaje się odległe, w tym utworzenie niezależnej rady naukowej ds. klimatu w UE i sektorowe mapy drogowe na rzecz neutralności klimatycznej. Prezydencja podkreśliła, że kilka z tych kwestii to zupełnie nowe punkty wprowadzone przez Parlament Europejski i że Rada przedstawiła kilka propozycji kompromisowych, jednak nie osiągnięto porozumienia. Prezydencja podkreśliła swoje zobowiązanie do osiągnięcia porozumienia, uwzględniając jednocześnie stanowisko Rady uzgodnione w podejściu ogólnym. Kilka państw członkowskich wyraziło poparcie dla prac prezydencji portugalskiej w negocjacjach (Włochy, Niemcy, Francja). Czechy wezwały PE do wykazania się elastycznością. Hiszpania, Austria, Finlandia, Szwecja i Luksemburg podkreśliły pilną potrzebę osiągnięcia porozumienia w sprawie wniosku. Polska i Belgia wezwały do osiągnięcia porozumienia, tak aby prawo klimatyczne stanowiło prawodawstwo ramowe, podczas gdy szczegóły można omówić w projektach regulacji oczekiwanych w ramach czerwcowego pakietu „Fit for 55”. Kolejna runda negocjacji w ramach trilogów planowana jest na 26 marca. Link: https://eeac.eu/2021/03/10/advisory-councils-sent-letter-to-eu-co-legislators-to-share-views-on-added-value-of-european-climate-change-council/ https://www.europarl.europa.eu/legislative-train/theme-a-european-green-deal/package-fit-for-55 Rada ds. Innowacji Komisja Europejska powołała Europejską Radę ds. Innowacji, która będzie dysponować budżetem w wysokości 10 mld euro do 2027 r. na wsparcie MŚP i innowacyjnych przedsiębiorstw typu start-up. W Finlandii będzie doradzać grupa obywateli w zakresie zmian klimatu Finlandia ogłosiła, że powoła specjalny panel doradczy składający się z mieszkańców kraju. Grupa ta będzie doradzać rządowi w zakresie działań dot. przeciwdziałania zmianom klimatu, w tym narzędzi redukcji emisji. W ten sposób Finlandia chce uzyskać publiczne poparcie dla rządowego długoterminowego planu klimatycznego zakładającego osiągniecie neutralności klimatycznej. Podobne panele powstały wcześniej we Francji i UK oraz Austrii. Link: https://ym.fi/en/-/citizens-jury-to-deliberate-the-fairness-and-impact-of-finland-s-emission-reduction-measures Publikacja IRENA nt. polityki klimatycznej Według Międzynarodowej Agencji Energii Odnawialnej (International Renewable Energy Agency, IRENA), jedynie duże inwestycje w energię odnawialną zatrzymają nieodwracalne zmiany klimatyczne. IRENA szacuje, że inwestycje w OZE na świecie wzrosną do 2050 r. o 30%. Aby zrealizować cele Porozumienia Paryskiego udział OZE w produkcji energii elektrycznej musiałby się potroić, a zużycie paliw kopalnych (w tym ropy naftowej) musiałoby się zmniejszyć o ok. 75% do 2050 r. Link: https://www.politico.eu/wp-content/uploads/2021/03/15/21-9578-WETO_2021_F05.pdf Raport Ember nt. PEP 2040 Według raportu Ember (think-tanku zajmującego się tematami związanymi z klimatem i energią) Polityka Energetyczna Polski do 2040 r. rozczarowuje, ponieważ umniejsza rolę OZE w transformacji energetycznej. W opinii organizacji w Polsce nadal brakuje ambicji w zakresie ograniczenia wykorzystania węgla, aby osiągnąć ogólnounijny cel redukcji emisji gazów cieplarnianych o 55% do 2030 r. Ponadto Polska planuje największy wzrost zużycia gazu w produkcji energii elektrycznej w całej UE - z 14 TWh (w 2019 r.) do 54 TWh (w 2030 r.), zatem stanie się w ten sposób trzecim krajem w UE pod względem produkcji energii elektrycznej z gazu. Link: https://ember-climate.org/commentary/2021/03/15/pep2040/ Francja chce wprowadzić ochronę klimatu do konstytucji Francuskie Zgromadzenie Narodowe przyjęło plan dot. zmiany konstytucji w celu wzmocnienia ochrony środowiska w kraju. Projekt ustawy, przyjęty 391 głosami za przy 47 przeciw, proponuje zmianę pierwszego artykułu francuskiej konstytucji poprzez dodanie, że Francja „gwarantuje ochronę środowiska i różnorodności biologicznej oraz walkę ze zmianami klimatycznymi”. Pomysł ten został pierwotnie zaproponowany przez grupę doradczą, składającą się z 150 obywateli Francji. Pierwszym krokiem będzie przeprowadzenie referendum krajowego, lecz wcześniej konieczne jest jeszcze uzyskanie zgody ze strony francuskiego Senatu. Link: https://videos.assemblee-nationale.fr/direct.10498385_6050b80481a6b Badanie zagrożeń klimatycznych przez EBC Wstępne wnioski z pierwszego ogólnogospodarczego testu w zakresie zagrożeń klimatycznych (przeprowadzonego na zlecenie Europejskiego Banku Centralnego) wskazują na potrzebę szybszego postępu w kierunku zielonej gospodarki, aby powstrzymać negatywne skutki gospodarcze globalnego ocieplenia. Unijny bank centralny analizuje sytuację około czterech milionów firm i 2000 banków, oceniając ryzyko zmian klimatu dla gospodarki strefy euro w perspektywie 30 lat. Ostateczne wyniki badania mają być dostępne latem. Wg EBC przy braku realizacji polityki klimatycznej koszty ponoszone przez firmy w wyniku ekstremalnych zjawisk pogodowych znacznie rosną i znacznie zwiększają prawdopodobieństwo ich niewypłacalności. Link: https://www.ecb.europa.eu/press/blog/date/2021/html/ecb.blog210318~3bbc68ffc5.en.html Problem z informacjami dot. zrównoważonych inwestycji Zgodnie z nowymi regulacjami unijnymi ws. ujawniania informacji o zrównoważonym finansowaniu (SFDR) instytucje finansowe takie jak zarządzający funduszami, fundusze emerytalne i ubezpieczyciele będą musiały spełniać zaostrzone wymogi informacyjne, których celem jest zapobieganie tzw. „greenwashing” i skierowanie środków finansowych na zrównoważone inwestycje. Jednak luki informacyjne i niejasności dotyczące sposobu stosowania tych wymogów mogą doprowadzić do problemów z ich realizacją. W przyszłości mają wejść w życie nowe wymogi dotyczące ujawniania informacji w ramach unijnej taksonomii ws. zielonych inwestycji oraz w ramach rewizji dyrektywy w sprawie sprawozdawczości niefinansowej (NFRD) - co jest przewidywane dopiero na 2023 r. Oznacza to, że instytucje finansowe będą musiały ujawniać informacje (w efekcie bardzo ogólne i przy braku zatwierdzonych finalnych standardów technicznych) w ramach SFDR, zanim firmy, w które inwestują, same dostarczą szczegółowych informacji dotyczących działań w zakresie zrównoważonego rozwoju. Zastrzeżenia wobec propozycji aktu delegowanego Szesnaście firm, w tym EDF, Engie, Arcelor Mittal i Fortum, zwróciło się do KE o ponowne rozważenie w przygotowywanym akcie delegowanym w sprawie zrównoważonej taksonomii „zbyt restrykcyjnego” wg tych firm limitu CO2 proponowanego dla wodoru wytwarzanego z energii elektrycznej. Wg tych firm „wodór wytwarzany przez elektrolizę zasilaną energią elektryczną z francuskiej lub nordyckiej sieci energetycznej ma ślad węglowy mniejszy niż 3 kilogramy ekwiwalentu CO2 na kilogram wodoru”, co jednak nadal przekracza proponowany obecnie pułap 2,256 kg CO2 na kg wodoru. Jednocześnie Austria, Dania, Irlandia, Luksemburg i Hiszpania wysłały pismo do KE, aby ta nie luzowała kwalifikacji dla infrastruktury gazu ziemnego, po tym jak wyciekł projekt KE proponujący uznawanie spalania gazu przez elektrownie za działalność zrównoważoną, jeśli działają maksymalnie przez określony limit godzin w roku nie przekraczając łącznie ustalonego poziomu emisji. Ponadto, grupa krajów skandynawskich i środkowoeuropejskich (Szwecja, Słowenia, Finlandia, Litwa, Estonia, Słowacja, Węgry, Polska, Łotwa i Czechy) naciska na zmianę sposobu traktowania bioenergii (w tym spalania biomasy) w taksonomii, ponieważ uważają, że obecny projekt podważa takie inwestycje w energię odnawialną „poprzez wprowadzenie nowych kryteriów, które znacznie wykraczają poza kryteria zawarte w dyrektywie w sprawie OZE”. Link: https://www.politico.eu/wp-content/uploads/2021/03/11/20210311-Joint-Letter-to-the-European-Commission-on-taxonomy-and-hydrogen-production1.pdf https://www.government.se/press-releases/2021/03/sweden-demands-change-in-eu-taxonomy/ Stanowisko ACER i CEER ws. zmian rozporządzenia TEN-E Europejskie organizacje regulatorów energetyki - ACER i CEER opublikowały wspólne stanowisko w zakresie rewizji rozporządzenia w sprawie wytycznych dot. transeuropejskich sieci energetycznych (TEN-E). Organizacje te wezwały do poprawy zasad dot. niezależnej oceny technicznej i pełnionego nadzoru regulacyjnego w zakresie TEN-E. Przedstawione też zostały propozycje dot. rozwiązania problemów związanych z odpowiednią jakością narzędzi służących do oceny potrzeb infrastrukturalnych i wartości projektów pod kątem realizacji celów polityki energetycznej, w tym zwiększenie roli ACER w zarządzaniu procesem odnoszącym się do projektów będących przedmiotem wspólnego zainteresowania (PCI). Link: https://www.acer.europa.eu/Official_documents/Position_Papers/Position%20papers/ACER_CEER_TEN_E_2021.pdf Prace nad projektem prawa klimatycznego Na prezydencję portugalską wywierana jest presja, aby przyspieszyć prace dot. projektu unijnego prawa klimatycznego. Nadal nie zostało osiągnięte porozumienie między Radą a PE, co do wysokości celu redukcji emisji na 2030 r. Rozmowy w tej sprawie w ramach trilogów były kontynuowane 12 marca, ale nie spodziewano się osiągnąć istotnych postępów w tej sprawie. Pod koniec marca ministrowie ds. środowiska mają omówić strategię adaptacyjną UE na nieformalnym posiedzeniu, a konkluzje zostałyby przyjęte na formalnym posiedzeniu Rady latem. Rezolucja PE ws. CBAM 10 marca br. PE przyjął niewiążącą rezolucję w sprawie granicznego podatku węglowego (CBAM). W opinii komisji ENVI, która przygotowała sprawozdanie w sprawie CBAM, zaostrzanie polityki klimatycznej UE nie może się odbywać kosztem gospodarki, której grozi zjawisko ucieczki węgla tzw. carbon leakage, czyli przenoszenia produkcji poza UE, do państw, w których nie ma tak ambitnej polityki klimatycznej. Dochody z CBAM powinny zostać przeznaczone na politykę związaną z Zielonym Ładem i sprawiedliwą transformację oraz spłatę pożyczki zaciągniętej w ramach Next Generation EU. CBAM powinien zostać powiązany z reformą EU ETS oraz obejmować podobne sektory. Przy czym unijne sektory przemysłu powinny nadal otrzymywać darmowe uprawnienia do emisji (poprawka taka została przyjęta w wyniku silnego lobbingu ze strony stowarzyszeń branżowych). Ceny w CBAM powinny być powiązane z kosztem uprawnień do emisji CO2 w EU ETS. Do końca czerwca br. KE ma przedstawić szczegółowe propozycje dot. funkcjonowania CBAM, który ma obowiązywać od 2023 r. Link: https://www.europarl.europa.eu/doceo/document/A-9-2021-0019_EN.html https://oeil.secure.europarl.europa.eu/oeil/popups/ficheprocedure.do?lang=en&reference=2020/2043(INI) Problem z realizacją unijnej strategii renowacji budynków Zdaniem ekspertów z instytutu Buildings Performance Institute Europe kraje unijne nie są na właściwej ścieżce do osiągnięcia założeń unijnej strategii renowacji budynków. Żadna z krajowych długoterminowych strategii renowacji analizowanych w raporcie nie zakłada celu 100-procentowej dekarbonizacji zasobów budowlanych, ani nie przedstawia szczegółowo sposobów działań do 2050 r. Link: https://www.bpie.eu/publication/the-road-to-climate-neutrality-are-national-long-term-renovation-strategies-fit-for-2050/ Neutralność klimatyczna Ukrainy w 2060 r. W strategii gospodarczej Ukrainy do 2030 r., zatwierdzonej przez rząd został wyznaczony cel osiągnięcia neutralności klimatycznej „nie później niż w 2060 r.”. Ukraina dąży do dostosowania się do spodziewanego boomu przemysłowego wynikającego z unijnego Zielonego Ładu, tak aby napędzić własną transformację. Zakładana redukcja emisji będzie musiała zostać jednocześnie osiągnięta z uzyskaniem niezależności energetycznej (głównie w obszarze gazu). Link: https://www.president.gov.ua/en/news/ukrayina-posilit-svoyu-uchast-u-globalnij-borotbi-zi-zminoyu-65569 Niemieckie rekompensaty dla EJ Niemiecki rząd ogłosił porozumienie w sprawie wypłaty niemieckim przedsiębiorstwom energetycznym: RWE, E.ON i EnBW, a także szwedzkiemu Vattenfall prawie 2,4 mld euro odszkodowania za przyspieszenie wyjścia kraju z energetyki jądrowej. Z tej kwoty Vattenfall ma otrzymać 1,3 mld euro, RWE 880 mln euro, EnBW 80 mln euro, a E.ON / Preussen Elektra 42,5 mln euro. Zgodnie z tym porozumieniem firmy te zgodziły się zrezygnować z toczących się procesów sądowych i powstrzymać się od składania w przyszłości skarg. Na podstawie decyzji z 2011 r. Niemcy mają wyłączyć ostatnią elektrownię jądrową w 2022 r. Obecne porozumienie ma być jeszcze przyjęte przez zarządy spółek. Porozumienie to wymaga jeszcze akceptacji ze strony KE w zakresie zgodności z zasadami pomocy publicznej. Link: https://www.bmu.de/download/2661/ https://www.bundesfinanzministerium.de/Content/DE/Pressemitteilungen/Finanzpolitik/2021/02/2021-03-05-finanzieller-ausgleich-atomausstieg.html OECD o działaniach proklimatycznych Zdaniem przedstawicieli OECD kraje muszą poważniej podejść do kwestii zmian klimatu w ramach odbudowy gospodarek po pandemii. Ma to szczególne znaczenie po ujawnieniu najnowszych prognoz gospodarczych OECD. „Nadal jest prowadzonych zbyt wiele inwestycji w paliwa kopalne, a za mało w czyste technologie”. Rządy muszą wprowadzić strategie wspierające inwestycje w krajów na świecie bardziej ekologiczne technologie, w tym zwiększyć bodźce finansowe do inwestowania w zielone technologie. Link: https://www.oecd.org/economic-outlook/ Harmonizacja zasad taksonomii między USA i Francją Przedstawiciele USA i Francji wezwali do współpracy w zakresie ujednolicenia stosowanych zasad dot. zielonych inwestycji (tzw. taksonomia). W tym celu utworzona ma być specjalna grupa robocza, do której mogą być doproszone kolejne kraje. 5-letni plan Chin w zakresie ograniczania emisji Chiński rząd przedstawił 5-letni plan na lata 2021-2025 w zakresie ograniczania emisji i osiągnięcia neutralności klimatycznej do 2060 r. Plan przedstawia jeden etap do osiągnięcia celu neutralności klimatycznej, wyznaczając cel 20% udziału energii ze źródeł wykorzystujących paliwa niekopalne w całkowitym zużyciu energii oraz cel redukcji emisji CO2 na jednostkę PKB o 18%. Plan zakłada docelową wielkość zainstalowanych mocy w elektrowniach jądrowych w 2025 r. w wysokości 70 GW (obecnie to 52 GW) – jednak to mniej niż wzrost osiągnięty w latach 2015–2020. Nie określono konkretnych celów dla OZE. Chiny są największym na świecie emitentem CO2 i odpowiadają za prawie 30% globalnych emisji CO2 w sektorze energetycznym. Link: https://energyandcleanair.org/china-14th-five-year-plan-carbon-neutrality/ Plany greckiej firmy PPC w zakresie energetyki węglowej  Grecka firma energetyczna Public Power Corporation (PPC) ogłosiła wyniki pierwszej emisji obligacji o wysokiej rentowności, odnoszących się do zrównoważonego rozwoju. W ramach tego instrumentu firma zobowiązała się do zmniejszenia emisji CO2 o 40% do 2022 r. lub zapłacenia inwestorom wysokiej opłaty jeśli tak się nie stanie. Inwestorzy pozytywnie zareagowali na tę ofertę, co zdaniem PPC jest oznaką zaufania do planu firmy, polegającego na wycofaniu się z sektora węgla brunatnego - ostatnia taka instalacja ma zostać zamknięta w 2023 r. - oraz przesunięciu inwestycji w kierunku OZE, w tym szczególnie fotowoltaiki. Przy czym zakładane jest wykorzystanie gazu (w tym w przyszłości wodoru) jako paliwa przejściowego. Link: https://www.politico.eu/wp-content/uploads/2021/03/11/PPC-Announcement-Pricing-of-Senior-Notes.pdf https://kentro-typou.dei.gr/media/1393/ppc-sa-announcement-832021.pdf Pierwsza aukcja emisjami w Wielkiej Brytanii w maju Brytyjski krajowy system handlu uprawnieniami do emisji przeprowadzi inauguracyjną aukcję uprawnień do emisji (UKA) w dniu 19 maja (kontrakty terminowe), ogłosiła grupa giełdowa Intercontinental Exchange, wyznaczona do organizowania aukcji w imieniu brytyjskiego Departamentu Biznesu, Energii i Strategii Przemysłowej. Z kolei handel w ramach kontraktów futures ma się zacząć 21 maja. Link: https://www.gov.uk/government/publications/participating-in-the-uk-ets/participating-in-the-uk-ets Planowana reforma EU ETS Od listopada do lutego trwały konsultacje publiczne ws. rewizji EU ETS. Ze zgłoszonych uwag wynika, że kwestią sporną może być m.in. to czy wprowadzenie granicznego podatku węglowego (CBAM) będzie oznaczało koniec bezpłatnych uprawnień do emisji dla energochłonnych gałęzi przemysłu, np. hutnictwa. KE zastanawia się nad rozszerzeniem handlu uprawnieniami do emisji na sektory transportu drogowego i budownictwo oraz żeglugi międzynarodowej. Niektóre kraje postulują aby reforma ETS zwiększyła wsparcie dla technologii wychwytywania CO2. KE ma nadzieję, że część przychodów z ETS zostanie przeznaczona na spłatę unijnego zadłużenia z tytuły utworzenia Funduszu Odbudowy. Rozszerzenie ETS na transport drogowy i budynki może generować dziesiątki miliardów rocznie, zaś graniczny podatek węglowy w połączeniu z wycofywaniem bezpłatnych uprawnień do emisji - 8 mld euro rocznie. Publikacja wniosku legislacyjnego KE ma nastąpić w czerwcu br., wraz z propozycjami przeglądu m.in. dyrektywy w sprawie efektywności energetycznej i dyrektywy w sprawie OZE. Linki: https://ec.europa.eu/info/law/better-regulation/have-your-say/initiatives/12660-Updating-the-EU-Emissions-Trading-System/public-consultation https://ec.europa.eu/clima/policies/ets_en Raport MAE o redukcjach emisji Zgodnie z nowym raportem Międzynarodowej Agencji Energetycznej, pandemia COVID-19 doprowadziła do największej w historii redukcji globalnych emisji. Emisje związane z energetyką spadły w zeszłym roku o 5,8 %, co odpowiada prawie 2 mld ton CO2 lub wszystkim emisjom w UE. Mniejsze zapotrzebowanie na energię spowodowało spadek zużycia węgla o 4 %. W UE zapotrzebowanie na ropę spadło o 12%, a udział OZE w produkcji energii osiągnął 39%. W UE emisje w 2020 r. były o 10% niższe niż w 2019 r. Spadki krajowych emisji były szczególnie zauważalne we Francji (11%) oraz w Niemczech (9%). Link: https://www.politico.eu/wp-content/uploads/2021/03/01/GER2021_CO2_EMBARGOED_Corrected1.pdf Raport CDP nt. działań firm w zakresie redukcji emisji Carbon Disclosure Project (międzynarodowa organizacja, której celem jest monitorowanie tzw. sprawozdawczości środowiskowej, jak też zachęcanie firm do ujawniania informacji nt. ich wpływu na środowisko) opublikowała raport za 2020 r. nt. działań największych firm na świecie w zakresie redukcji emisji. CDP uwzględnia w corocznym procesie oceny firmy, które ujawniają takie informacje, zaś najlepsze firmy trafiają na listę „A” CDP – według danych za 2020 r. było to 278 firm (w obszarze zmian klimatu). W opinii CDP, pomimo ambitnych celów redukcji realizowanych przez firmy w Europie, wzrost temperatury na świecie o 2,7°C jest nieunikniony. Linki: https://www.cdp.net/en/companies/companies-scores#446647786929955804cc9a3a08ef1eb4 https://www.cdp.net/en/companies/companies-scores#824c60d4221511f67b5fd764379030eb Rozszerzenie systemu ETS jako źródło nowych funduszy unijnych Proponowane rozszerzenie unijnego systemu handlu uprawnieniami do emisji ma byc jednym z trzech nowych podatków rozważanych w celu spłaty wsparcia udzielanego w ramach Instrumentu Odbudowy i Odporności. Wg KE rozszerzenie ETS na transport drogowy i budynki może wygenerować znaczne fundusze na spłatę dużej części unijnych funduszy przeznaczanych na odbudowę gospodarek państw członkowskich. KE zamierza zaproponować do czerwca, jak można wygenerować dochody na spłatę pożyczonych środków, jako tzw. zasoby własne. UE co roku (od 2028 r.) będzie musiała znaleźć średnio 15 mld euro na spłatę tych pożyczek (wraz z odsetkami), które ostatecznie będą musiały być zwrócone do 2058 r. KE planuje również wprowadzić podatek cyfrowy i podatek węglowy na granicach unijnych (CBAM). Szwecja anuluje uprawnienia do emisji Szwedzki rząd ogłosił, że anuluje uprawnienia do emisji w wysokości 10,5 miliona ton CO2, aby jeszcze bardziej przyspieszyć krajowe działania na rzecz klimatu. Decyzja ta obejmie nadwyżki uprawnień do emisji od 2018 roku. Krajowa agencja energetyczna „anuluje również jednostki emisji, które powstały w wyniku inwestycji w międzynarodowe projekty klimatyczne w ramach Protokołu z Kioto”, a wdrożone w 2019 r. Link: https://www.government.se/press-releases/2021/03/government-reduces-emission-amounts-by-almost-10.5-million-tonnes-of-carbon-dioxide-equivalent/ PE i KE o celu klimatycznym na 2030 r. W kontekście przygotowywania przez KE czerwcowego pakietu strategicznego „Fit for 55” grupa eurodeputowanych (w tym Jytte Guteland, odpowiedzialna w PE w sprawie raportu dot. prawa klimatycznego) wezwała KE, by ta poparła wysiłki PE zmierzające do głębszych cięć emisji do 2030 r. (60%). List eurodeputowanych do wiceprzewodniczącego KE Fransa Timmermansa i komisarz ds. Energii Kadri Simson, pojawił się w związku z rosnącą frustracją w Parlamencie, co do trwających negocjacji w sprawie prawa klimatycznego, ignorujących stanowisko PE. Europosłowie zaapelowali do KE o zamodelowanie głębszych redukcji emisji w przyszłych wnioskach legislacyjnych. W odpowiedzi Frans Timmermans odrzucił wezwanie PE do pogłębienia cięć emisji w 2030 r., stwierdzając, że: „Nie widzę powodu, dla którego powinniśmy oceniać [wpływ] czegokolwiek innego [niż cel 55%]”. Link: https://www.politico.eu/wp-content/uploads/2021/03/03/Model-60-climate-ambition-in-sector-specific-files3-copy.pdf Raportowanie w zakresie zrównoważonego rozwoju Europejska Grupa Doradcza ds. Sprawozdawczości Finansowej (która jest grupą doradzającą KE i ma kluczowy głos w zakresie opracowywania i stosowania Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej - MSSF) w ramach prac nad zmianą dyrektywy w sprawie sprawozdawczości pozafinansowej, opracowała plan, zgodnie z którym wszystkie przedsiębiorstwa w UE będą musiały publikować oświadczenia w zakresie ich wpływu na środowisko. Firmy byłyby zobowiązane do publikacji informacji m.in. nt. strategii działań w tym zakresie, obok tego jak zmiany klimatyczne mogą wpłynąć na ich sytuację finansową. Link: https://www.efrag.org/Assets/Download?assetUrl=/sites/webpublishing/SiteAssets/Letter%2520EVP%2520annexNFRD%2520%2520technical%2520mandate%25202020.pdf KE analizuje niemiecki plan dot. odszkodowań dla zamykanych elektrowni 2 marca Komisja Europejska rozpoczęła postępowanie w zakresie tego, czy niemiecki plan dot. odszkodowań za wcześniejsze wycofywanie elektrowni węglowych (węgiel brunatny) jest zgodny z unijnymi zasadami pomocy państwa, w tym czy środek ten jest ograniczony do niezbędnego minimum wsparcia. Na mocy krajowych ustaleń w ramach przewidywanej do podpisania umowy z rządem RWE ma otrzymać 2,6 mld euro, a LEAG 1,75 mld euro za zakończenie wytwarzania energii elektrycznej z węgla brunatnego w swoich źródłach wytwórczych przed 2030 r. „KE wątpi, czy rekompensowanie operatorom utraconych zysków sięgających daleko w przyszłość odpowiada zasadzie wymaganego minimum”, czytamy w oświadczeniu. Jeżeli chodzi o rekompensatę za dodatkowe koszty rekultywacji kopalń, Komisja „ma wątpliwości co do otrzymanych informacji, w szczególności co do scenariusza alternatywnego zastosowanego w przypadku LEAG”. Link: https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/en/ip_21_972 ENTSO-E o styczniowym incydencie podziału europejskiego synchronicznego systemu elektroenergetycznego ENTSO-E powołał panel ekspertów do zbadania, jak zapobiegać przyszłym awariom, takim jak ta, która miała miejsce w kontynentalnej sieci europejskiej 8 stycznia. W tymczasowym raporcie z incydentu opisano styczniowe kaskadowe wyłączenia połączeń międzysystemowych. „Ciepła pogoda na Półwyspie Bałkańskim oraz prawosławne święta Bożego Narodzenia 6 i 7 stycznia” doprowadziły do niezwykle niskiego zapotrzebowania na energię. „Z drugiej strony kraje Europy Środkowej odnotowały chłodniejszą pogodę i odpowiednio większe obciążenia”. W tej sytuacji uruchomiły się automatyczne zabezpieczenia gdy ogromne ilości energii przepłynęły na północ aby zaspokoić zapotrzebowanie, a podstacja w Chorwacji została przeciążona, aktywowała zabezpieczenie nadprądowe i została wyłączona. Nadmierne przepływy energii wymusiły również wyłączenie serbskiego połączenia, po czym nastąpiła fala odłączeń „wszystkich linii przesyłowych od granicy między Rumunią a Ukrainą do Morza Śródziemnego w regionie Dalmacji w ciągu 20 sekund." To zasadniczo podzieliło sieć kontynentalną na dwa systemy. W wyniku skoordynowanych działań operatorów została przeprowadzona ponowna resynchronizacja całego systemu. Wg danym ENTSO-E nie zaobserwowano żadnych poważnych uszkodzeń, ale ta sytuacja jest uważana za istotne naruszenie, które należy szczegółowo przeanalizować, aby zapobiec ewentualnej powtórce. Link: https://eepublicdownloads.azureedge.net/clean-documents/Publications/Position papers and reports/entso-e_CESysSep_interim_report_210225.pdf Polityka klimatyczna Wspólnoty Energetycznej Unijne limity emisji UE dla dużych obiektów energetycznego spalania mają również zastosowanie do członków Wspólnoty Energetycznej: Albanii, Bośni i Hercegowiny, Kosowa, Macedonii Północnej, Gruzji, Mołdawii, Czarnogóry, Serbii i Ukrainy. Decyzja Rady Ministerialnej Wspólnoty Energetycznej z 2016 r. pozwala na pracę obiektów nie spełniających tych limitów w okresie od stycznia 2018 r. do grudnia 2023 r. maksymalnie przez 20 000 godzin. Jesienią, wszyscy członkowie Wspólnoty Energetycznej, z wyjątkiem trzech - Gruzja, Mołdawia i Ukraina - podpisali deklarację z Sofii w sprawie tzw. zielonej agendy dla Bałkanów Zachodnich, zobowiązując się do podążania unijną drogą prowadzącą do neutralności klimatycznej do 2050 r. W tym roku kraje te mają uzgodnić cele na 2030 r. w zakresie OZE, efektywności energetycznej i CO2. Część z krajów Wspólnoty Energetycznej już wycofała się z energetyki węglowej (Albania), a inne rozważają wycofanie się z niej (Macedonia Północna), ale też np. Serbia oraz Bośnia i Hercegowina nadal budują nowe elektrownie węglowe. Link: https://berlinprocess.info/wp-content/uploads/2021/02/Leaders-Declaration-on-the-Green-Agenda-for-the-WB.pdf https://www.politico.eu/wp-content/uploads/2021/03/04/EnC_WB6_ETT2_22021-1.pdf https://beyond-coal.eu/wp-content/uploads/2021/03/Overview-of-national-coal-phase-out-announcements-Europe-Beyond-Coal-March-2021.pdf

Trzecia runda negocjacji w sprawie europejskiego prawa klimatycznego 2 lutego odbyła się trzecia runda rozmów trójstronnych na ski 2021 runda temat prawa klimatycznego UE. Wszyscy zgadzają się, co do Zielony negocjacji w ograniczenia emisji gazów cieplarnianych do zera netto do Ład sprawie 2050 r., jednak jest kilka spornych kwestii, które pojawiły się europejskieg w negocjacjach. Podczas gdy szefowie państw UE na o prawa grudniowym szczycie zgodzili się poprzeć cel redukcji emisji klimatyczneg o 55% do 2030 r., PE nadal nalega na bardziej ambitny cel - 60% do 2030 r. Ponadto PE zasugerował utworzenie Rady ds. Zmian Klimatu, która byłaby niezależną instytucją naukową, monitorującą zgodność prawa UE z celami klimatycznymi. Sporną kwestią jest również to czy cel 2050 r. powinien mieć zastosowanie do poszczególnych krajów czy do całej UE. Kraje UE odrzucają propozycję PE dotyczącą wprowadzenia celu dotyczącego ujemnych emisji po 2050 r. Europosłowie wyrazili niezadowolenie z wolnego tempa prac negocjacji dot. prawa klimatycznego. Z kolei przedstawiciele Prezydencji portugalskiej wyrazili zadowolenie z osiągniętych postępów w czasie ostatnich dyskusji. Następna runda negocjacji spodziewana jest w marcu br. W międzyczasie będą prowadzone rozmowy w ramach spotkań technicznych. Raport Komisji ds. ochrony środowiska w PE w sprawie CBAM Komisja ds. ochrony środowiska PE przyjęła stanowisko w komisji ds. sprawie mechanizmu podatku granicznego (CBAM), po tym, ochrony jak europosłowie przyjęli w czwartek kompromisowe środowiska poprawki. Kluczową kwestią jest zapewnienie zgodności tego PE ws. CBAM mechanizmu w zasadami światowej Organizacji Handlu (WTO), w tym m.in. zapewnienie równego traktowania produktów unijnych i importowanych, a to może oznaczać, że niezbędne będzie stopniowe wycofywanie bezpłatnych uprawnień do emisji CO2 w UE. Głosowanie nad sprawozdaniem odbędzie się na sesji plenarnej PE w marcu. Agencje retingowe a czynniki środowiskowe Zdaniem Sirpa Pietikäinen, fińskiej eurodeputowanej, która ratingowe a była odpowiedzialna za stworzenie raportu dot. taksonomii czynniki w zakresie zielonych inwestycji, agencje ratingowe (takie jak środowiskow Standard & Poor's i Moody's) powinny być zobowiązane do uwzględniania czynników środowiskowych w swoich ocenach finansowych przedsiębiorstw i rządów. W tym celu wezwała KE do wprowadzenia obowiązkowych informacji o środowisku w ratingach kredytowych, jako część strategii zrównoważonego finansowania, która ma być przedstawiona w przyszłym miesiącu. Wprowadzenie obowiązku uwzględniania takich informacji wpłynęłoby na zachowanie przedsiębiorstw i rządów, ponieważ oceny zdolności kredytowej wpływają na koszt uzyskiwanego finansowania. Wzrost cen CO2 We wtorek 2 lutego ceny uprawnień do emisji CO2 wzrosły o ponad 6 % do ponad 35 euro, natomiast w środę 3 lutego cena osiągnęła rekordowy poziom 37 euro/tonę. Według think tanku energetycznego Ember ceny te nadal będą rosły. Niektóre fundusze hedgingowe zakładają, że ceny te mogą osiągnąć nawet wysokość 100 USD (ok. 83 euro). Odroczenie decyzji Czeskiego Rządu w sprawie zamknięcia elektrowni węglowych 1 lutego Republika Czeska miała ogłosić datę zamknięcia decyzji Rządu wszystkich swoich elektrowni węglowych, ale opinie Czeskiego członków rządu czeskiego były równo podzielone pomiędzy ws. poparciem dla roku 2033 i 2038. Minister przemysłu i zamknięcia handlu stoi na czele frakcji, która popiera termin - 2038 r. (rekomendowany przez komisje węglową). Z kolei przeciwna elektrowni węglowych frakcja, na czele której stoją minister spraw zagranicznych i minister środowiska optują za terminem - 2033 r. Premier Czech Andrej Babiš nie wskazał, którą datę preferuje. Propozycja oparta na rekomendacji komisji węglowej, która już w grudniu zarekomendowała zamknięcie kopalń i elektrowni do 2038 r., nie znalazła wystarczającego poparcia wśród ministrów. Obecnie elektrownie węglowe w Czechach wytwarzają ok. 40% energii elektrycznej. Oczekuje się, że przyszły miks energetyczny Czech po wycofaniu węgla będzie w dużej mierze opierał się na energii jądrowej i OZE. Inwestycje Chin w Europie środkowo-wschodniej - raport Zgodnie z raportem bulgarskiej organizacji CSD (Center for Chin w the Study of the Democracy) w ostatnich latach chińskie Europie inwestycje stały się coraz bardziej atrakcyjne dla rządów środkowo- krajów Europy Środkowej i Wschodniej (analizą nie objęto wschodniej - Polski, Słowacji i krajów baltyckich). Przy czym raport podejmowane inicjatywy z Chinami nie wymagały zapewnienia w realizowanych projektach reform w zakresie działań ekologicznych czy spełnienia innych warunków w zakresie ochrony środowiska. W efekcie fundusze chińskie (w łącznej wysokości 14 mld USD) stały się bardziej atrakcyjne niż fundusze unijne. Projekty offshore na Morzu Śródziemny Unia na rzecz Regionu Morza Śródziemnego (UFM) zorganizowała konferencje ministerialną, na której ogłoszono deklarację promującą duże inwestycje w morską energię odnawialną w regionie Morza Śródziemnego. Jak dotąd europejskie inwestycje w projekty offshore dominowały na Morzu Północnym i Oceanie Atlantyckim. Unijna strategia morskiej energii odnawialnej przedstawiona pod koniec 2020 r. wskazuje też na - jak dotąd niewykorzystany-potencjał Morza Śródziemnego. UFM zakłada przyspieszenie realizacji 23 projektów morskiej energetyki wiatrowej na Morzu Śródziemnym, które są już 3 planowane, oraz promowanie eksperymentalnych opcji, takich jak energia fal i pływów. Celem jest realizacja w Europie Południowej projektów morskich farm wiatrowych o mocy 70 GW do 2040 r. Raport GEMo aktywach osieroconych Według Raportu Global Energy Monitor (GEM) budowa 021 o aktywach rurociągów naftowych osieroconych i gazowych spadła w 2020 r. o 13%, co spowodowane jest głównie opóźnieniami w inwestycjach w związku z pandemią Covid-19. Nadal jednak prowadzone są projekty o wartości 1 bln USD, w których dominują projekty gazowe - 8 z 20 najdłuższych rurociągów obecnie w budowie i 82,7% wszystkich rurociągów w budowie na świecie będzie przesyłać gaz. Ponadto GEM zwraca uwagę, że w UE trwa przegląd przepisów dotyczących infrastruktury energetycznej w związku z publikacją przez KE w grudniu 2020 r. projektu zmiany rozporządzenia TEN-E. RWE pozywa Holandię za decyzję o odejściu od węgla RWE pozwał rząd holenderski w związku z koniecznością Holandię za zamknięcia elektrowni weglowej Eemshaven o mocy 1560 decyzję o MW. Pozew odnoszący się do kwoty 1,4 miliarda euro został odejściu od zarejestrowany w Międzynarodowym Centrum węgla Rozstrzygania Sporów Inwestycyjnych, zgodnie z zapisami Traktatu Karty Energetycznej (umowy o międzynarodowej ochronie inwestycji). Holandia podjęła decyzję o wycofaniu się z energetyki węglowej po tym jak w 2019 roku Sąd Najwyższy nakazał ograniczenie emisji w kraju. Rząd nakazał, aby elektrownia - zbudowana w 2015 roku - została zamknięta lub przestawiona na spalanie biomasy do 2030 roku. Krajowe regulacje klimatyczne już zmusiły elektrownię do zmniejszenia produkcji energii elektrycznej. W Holandii działa pięć elektrowni węglowych - w tym jedna należąca do RWE. Uniper zagroził podobnym pozwem. KE o Funduszu Odbudowy Na początku tygodnia (8 lutego) przedstawiciele KE zapowiedzieli, że z Funduszu Odbudowy możliwe będzie finansowanie niektórych rodzajów inwestycji w infrastrukturę gazu ziemnego pod warunkiem, że kraje UE podejmą dodatkowe zobowiązania, a projekty gazowe będą niezbędne jako etap przejściowy do systemu zeroemisyjnej energetyki (przy wykorzystaniu np. biometanu i zielonego wodoru). Obecnie kraje UE prowadzą rozmowy z Komisją w sprawie zgłaszanych krajowych planów wydatków. Wg KE „W kilku planach mamy problem z tym, że nie ma wystarczająco dużo projektów zielonych inwestycji; a za to [jest] za dużo tradycyjnej infrastruktury, za dużo projektów drogowych i za mało propozycji podjęcia wysiłków w zakresie odnawialnych źródeł energii, efektywności energetycznej, czystszych technologii”. 12 lutego KE opublikowała Wytyczne techniczne dotyczące stosowania zasady „nie wyrządzania istotnej szkody” (wraz z załącznikiem) na podstawie rozporządzenia ustanawiającego Instrument na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności, w którym warunkowo zostały dopuszczone inwestycje gazowe. KE bada pomoc restrukturyzacyjną dla rumuńskiej spółki Oltenia KE wszczęła dochodzenie w sprawie pomocy restrukturyzacyjnej w Rumunii w wysokości 2 mld euro dla CE Oltenia, państwowego przedsiębiorstwa węglowego. KE „ma wątpliwości, czy plan restrukturyzacji i udzielana pomoc na jego wsparcie spełniają unijne zasady” dotyczące dopuszczalności pomocy publicznej. W Danii powstanie sztuczna wyspa energetyczna Dania wybuduje na Morzu Północnym pierwszą na świecie wyspę na potrzeby tzw. hubu energetycznego czyli produkcji i magazynowania energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych na morzu. Koszt inwestycji to 210 mld koron (28,2 mld euro). Sztuczna wyspa, która ma zostać zlokalizowana 80 km od zachodniego wybrzeża Jutlandii, ma połączyć setki morskich turbin wiatrowych. Inwestycja będzie kluczowym elementem zielonej transformacji energetycznej. Dania planuje też drugi podobny hub energetyczny na Morzu Bałtyckim na Bornholmie. Duńskie władze w 2020 r. zdecydowały o rezygnacji do 2050 r. z wydobycia ropy i gazu na Morzu Północnym oraz wstrzymały wydawanie nowych koncesji. Komunikat WindEurope nt. rozwoju morskich farm wiatrowych Według WindEurope pandemia nie zatrzymała rozwoju sektora offshore w Europie, ponieważ w 2020 r. powstało 2,9 GW nowych mocy w morskiej energetyce wiatrowej - przyłączono do sieci 356 nowych turbin (w ramach 9 farm wiatrowych) - Holandia (1493 MW), Belgia (706 MW), Wielka Brytania (483 MW), Niemcy (219 MW) i Portugalia (17 MW). Z kolei w budowę nowych farm wiatrowych na morzu zainwestowano rekordową kwotę 26,3 mld euro, co pozwoli na budowę 7,1 GW nowych mocy zainstalowanych. WindEurope podkreśla, że kolejne kraje przyjmują regulacje prawne, które pozwolą na budowę nowych farm wiatrowych, np. Polska przyjęła ustawę o MEW. Zrównoważone zarządzanie przedsiębiorstwami Wg stanowiska organizacji pozarządowej Finance Watch (w odpowiedzi na konsultacje KE w sprawie zasad dot. zrównoważonego ładu korporacyjnego) UE nie osiągnie swoich ambitnych celów klimatycznych bez zmiany zachowań korporacyjnych i wprowadzenia ostrzejszych wymagań w zakresie zrównoważonego rozwoju w zarządzaniu przedsiębiorstwami. Firmy powinny uwzględniać zrównoważony rozwój w swoich procesach decyzyjnych, a w tym celu powinny powstać ramy unijne określające obowiązek osób zarządzających do działania w długoterminowym interesie spółki, a nie do stawiania akcjonariuszy na pierwszym miejscu. Finance Watch chce również, aby zarządzający byli gotowi do spełnienia minimalnych wymagań dotyczących należytej staranności w zakresie ochrony środowiska i praw człowieka w łańcuchach dostaw i operacjach korporacyjnych. Polska jako centrum unijnego sektora baterii dla samochodów elektrycznych Europa Środkowa powoli staje się megaproducentem baterii używanych w pojazdach elektrycznych. Wynika to głównie z procesu otwierania tam fabryk przez firmy azjatyckie - co nie jest do końca zgodne z dążeniem UE do bazowania na w pełni wspólnotowym łańcuchu dostaw w sektorze elektromobilności. Polska staje się jednym z czołowych europejskich dostawców takich akumulatorów - pod koniec 2020 roku wartość eksportu baterii litowo-jonowych osiągnęła ok. 400 mln euro miesięcznie i obecnie stanowią one aż 2% całego polskiego eksportu. To prawie jedna trzecia europejskiego popytu na akumulatory do pojazdów elektrycznych. Polska znajduje się bardzo wysoko w łańcuchu dostaw dla sektora samochodów elektrycznych. Jest piątym co do wielkości globalnym dostawcą baterii litowo-jonowych do samochodów elektrycznych lub ich komponentów oraz największym w Europie. Branża samochodów elektrycznych ma też znaczenie dla Słowacji, Węgier i Czech. Tymczasem sama produkcja pojazdów elektrycznych jest skoncentrowana głównie w Europie Zachodniej. PE przyjął rezolucję wzywającą do wstrzymania uruchomienia EJ w Ostrowcu PE przyjął zdecydowaną większością głosów rezolucję wzywającą do wstrzymania uruchomienia elektrowni jądrowej w Ostrowcu na Białorusi. Przy czym zgodnie z prawem międzynarodowym UE nie może tak naprawdę tego powstrzymać. Obiekt ten mógłby rozpocząć komercyjną działalność już w przyszłym miesiącu. Ponadto, na wniosek części Europarlamentarzystów został przygotowany raport porównujący koszt energii jądrowej z odnawialnymi źródłami energii i wzywający do europejskiego renesansu jądrowego.

Prezydencja portugalska 1 stycznia Portugalia rozpoczęła sześciomiesięczną prezydencję w Radzie UE.Wg przedstawicieli rządu Portugalii: „po ustaleniu celów klimatycznych nadszedł czas aby je zamienić w konkretne działania”. Prezydencja portugalska zamierza skoncentrować się nazakończeniu trudnych negocjacji w ramach trilogów dot. prawa klimatycznego oraz na osiągnięciu porozumienia w sprawie strategiiprzystosowania się do zmian klimatu. Prezydencja portugalska planuje zorganizowanie dwóch posiedzeń Rady ds. Środowiska w dniach 18 marca i 21 czerwca, a także nieformalnego spotkania 23 kwietnia. Plany prezydencji portugalskiej Portugalia zamierza osiągnąć porozumienie pomiędzy PE, Radą i KE w sprawie prawa klimatycznego przedczerwcembr. Kolejnym dużym tematem będzie rewizja unijnego systemu handlu uprawnieniami do emisji oraz promowanie zielonego wodoru. Przygotowane mają być też konkluzje Rady w sprawie strategii zrównoważonej i inteligentnej mobilności. Aktualizacja planów klimatycznych przekazanych ONZ W ostatnich dniach 2020 r. tylko 60 sygnatariuszy(w tym UE) przekazało do ONZ zaktualizowane zobowiązania klimatyczne wynikające z Porozumienia Paryskiego –w odniesieniu do celów na 2030 r. Korea Południowa po raz pierwszy wskazała konkretny poziom redukcji emisji w 2030 r. –24,4% w porównaniu z poziomem z 2017 r., co jednak może być zbyt mało ambitne aby zrealizować cel neutralności klimatycznej założony przez ten kraj na 2050 r. Mimo wcześniejszych zapowiedzi,Chiny nie przedstawiły swoich nowych zobowiązań klimatycznych. Podobnie jak inni duzi emitenci -USA, Indie, Kanada, Arabia Saudyjska, Rosja, Indonezja i Pakistan. Z kolei kraje takie jak Australia i Meksyk przedstawiły takie same zobowiązania jak te w 2015 r. Rekordowa cena za uprawnienia do emisjiCO2 w ramach EU ETS Cena za emisję CO2 w ramach unijnego systemu handlu uprawnieniami do emisji (EU ETS) wzrosła o 38% w ciągu 3ostatnich miesięcy, osiągając4 stycznia rekordowy poziom 34,35 EUR. Wg analityków wzrost tenspowodowany jest nowym celem redukcji emisji do 2030 r.przyjętym przez państwa członkowskie(55%) oraz zbliżającą się rewizją 2dyrektywy ETS. Przewiduje się, że w związku z polityką Europejskiego Zielonego Ładu cena uprawnień do emisji w ciągu dekady potroi się.Ponadto planowana rewizja ETS doprowadzi do wzmocnienia systemu i ostatecznie do wyższych cen uprawnień. Dalszy wzrostcenuprawnień do emisji CO2 W czwartek 7 stycznia 2021 r. ceny uprawnień do emisji CO2 osiągnęły kolejny raz rekordową wysokość 34,45 euro za tonę, co skłoniło niektórych analityków do zastanowienia się, czy przedłużenie okresu niskich temperatur wEuropie nie spowoduje, że ceny teprzekroczą w styczniu poziom 35 euro. Cena uprawnień do emisji w piątek 8 stycznia wyniosła już 34,92 euro za tonę. Konsekwencje dla energetyki wynikające z Brexitu 25 grudnia negocjatorzy UE i WielkiejBrytaniisfinalizowali porozumienie określające przyszłe stosunki między obu stronami, w tym w zakresie energii i klimatu.1 stycznia Wielka Brytania wyszłam.in. z unijnego (wewnętrznego)rynku energii, systemu handlu uprawnieniami do emisji i Euratomu-Europejskiej Wspólnoty Energii Atomowej. W efekcie relacjeenergetyczne między Wielką Brytanią a UEstaną się bardziej złożone i mniej efektywne.Rynki energii po obu stronach kanału La Manche są ze sobą ściśle powiązane, a połączenia międzysystemowe umożliwiają Wielkiej Brytanii handel energią elektryczną z francuskim, belgijskim, holenderskim i irlandzkim rynkiem energii elektrycznej (przy czym w Irlandii Północnej wspólny rynek energii nadal będzie obowiązywaćw ramach dodatkowego protokołu do umowyz UE). Obecnie budowane są kolejne połączeniamiędzysystemowe Wielkiej Brytanii -z Norwegią, Daniąi Niemcami. Po 1 stycznia Wielka Brytania nie będzie mogła korzystać zunijnegosystemu łączenia rynków dnia następnego, który wykorzystuje algorytmy do wyszukiwania najtańszej energii na każdym rynku i przepływujej przez połączenia międzysystemowe.Wielka Brytania nie będzierównież członkiem organizacji ENTSO-E i ENTSO-G. Podobniebrytyjski regulator OFGEM przestanie być członkiem unijnej Agencji ds. Współpracy Organów Regulacji Energetyki (ACER). Tymczasem ma zostać utworzona specjalna komisja ds. energii, w skład której wejdą główne podmioty z brytyjskiej energetyki –firmy i regulatorzy, tak aby wypracowane zostałystabilne zasady współpracy z rynkiem unijnym. ACER zatwierdza zasady dotyczące transgranicznego udziału mocy 3zasady dot. trasnsgranicznego udziału mocy zagranicznych Agencja ACER ogłosiładecyzję zatwierdzającąnowe zasady dotyczące transgranicznego udziału mocy zagranicznych w mechanizmach mocowych. Zasadyteokreślają wspólne ramyw zakresie technicznych charakterystyk dla dostawców zdolności wytwórczych,m.in. w zakresieobliczania maksymalnych możliwościudziału transgranicznego, podziału przychodów czy przeprowadzania kontroli dostępnościoferowanych mocy. Zasady temają na celu wzmocnienie ogólnego bezpieczeństwa dostawenergii elektrycznej w UEpoprzez ułatwienie wymiany transgranicznej. Turów –zarzuty Czech Republika Czeska oświadczyła pod koniecgrudnia, że Polska nie zgodziła się na jej żądania dot. zawarcia ugody pozasądowejw odniesieniu do kopalni węgla brunatnego w Turowie. Może terazwnieśćpozewprzeciwko Polsce do Trybunału Sprawiedliwości UE. Praga złożyła we wrześniu skargę do KE, zarzucając szereg naruszeń proceduralnych i środowiskowych związanych z odnowieniem pozwolenia dla kopalni Turów i odnośnymi działaniami, jakozagrażającymidostawomwody do społeczności przygranicznych. Strona polska podniosła, że „oczekiwania strony czeskiej dotyczące kwestii finansowych związanych z obszarem objętym działalnością kopalni Turów są trudne do zaakceptowania”, „Republika Czeska żąda od Polski pokrycia przeszłych i przyszłych kosztów finansowych monitorowania wpływu kopalni Turów, a także wszelkich dalszych planowanych na przyszłość lub wynikających z przeszłej działalności kosztów poniesionych przez Republikę Czeską. Wszystkie te propozycje nie mogą byćracjonalnie uzasadnione”.Polska przyjęła do wiadomości ustalenia Komisji dotyczące procesu wydawania pozwoleń, ale stwierdziła, że większość z tych zastrzeżeń„została uwzględniona” w projekcie ustawy, nad którym trwają obecnie prace. „Mając na uwadze dobrosąsiedzkie stosunki z Czechami, Polska zadeklarowała i nadal deklaruje gotowość do merytorycznego wyjaśnienia sprawy KWB Turów” -czytamy w oświadczeniupolskiegorządu. Firmy ubezpieczeniowe przeciwko uwzględnieniu ryzyka klimatycznego we własnej ocenie ryzyka i wypłacalności Europejskie firmy ubezpieczeniowesą przeciwne proponowanemu obowiązkowi uwzględnianiascenariuszy zmian klimatycznych we własnej ocenie ryzyka i wypłacalności w ramachrewizji Solvency II-dyrektywy UE mającej na celu kontrolę tego, jak firmy ubezpieczeniowe zarządzają ryzykiem.Organizacja branżowa Insurance Europe w odpowiedzi na konsultacje publiczne KE dot.rewizji Solvency II stwierdza, że decyzja o przeprowadzeniu analizyryzyka zmian klimatycznych powinna pozostać w gestii konkretnego ubezpieczyciela, biorąc pod uwagę specyfikę geograficzną związaną z ryzykiem zmianklimatu. Projekt legislacyjny dotyczący rewizji Solvency II ma się pojawićw II połowie 2021 r. Wysokie ceny energii w Wielkiej Brytanii Niższe niż oczekiwano temperatury i spadek produkcji energii w farmach wiatrowych, jak też wyłączenie kilku blokówelektrowni jądrowychskłoniłobrytyjskiego operatora systemu przesyłowego National Grid ESO do opublikowania komunikatuo niskim poziomie rezerw mocy w systemie elektroenergetycznym na początkustycznia,kiedy przewidywano wyższy popyt na energię elektryczną.Stan zagrożenia nie miał jednak miejsca, ale do rekordowych poziomów wzrosła cena energii elektrycznej –do 1000,45 GBP za MWh, co jest najwyższą w historii ceną godzinową zarejestrowaną na aukcji Nord Pool N2EX. Jak donosi raport EAS (European Acceptance Scheme) o Odnawialnych Źródłach Energii w UE W okresie od 2005 r. produkcja energii zOZEw UE podwoiła się-w zeszłym roku stanowiła 34% całej wytwarzanej energii elektrycznej. Jednak to nie wystarczy, aby osiągnąć wyższe cele klimatyczne w ciągu następnych dziesięcioleci, wynika z raportu Europejskiej Agencji Środowiska.Oznacza to, że UE powinnaszybciej zdekarbonizować sektor energetyczny. Jednakże sam sektor OZE też w części charakteryzuje negatywny wpływ, ponieważ konstruowanie elementówi budowa instalacji do wytwarzania energii odnawialnej jest zarówno materiałochłonne, jak i energochłonne. W 2019 r. z paliw kopalnych wytworzono 38% energii elektrycznej, więcej niż z jakiegokolwiek innego źródła. Opóźnienie w publikacji aktu delegowanego Minęły ponadtrzy tygodnie odpierwotnego terminu (31.12) kiedy to KE miała przyjąć akt delegowany w sprawie technicznychkryteriówprzesiewowychdla zrównoważonych inwestycji. KEwyjaśniła, że opóźnienie jestspowodowaneznacznąliczbą odpowiedzizgłoszonych w trakciekonsultacji publicznych.Według Euractiv opóźnienie może mieć związek ze skargą z 18 grudnia ze strony Bułgarii, Chorwacji, Cypru, Czech, Grecji, Węgier, Malty, Polski, Rumunii i Słowacji, w której podniesiono, że gaz ziemny nie został uwzględniony jako paliwo przejściowe w konsultowanym projekcie. Podobne argumenty przedstawiłow piśmie do KE z 17 grudnia 23 europosłów. Z kolei jednym z podnoszonych postulatów przez przedsiębiorstwa działające w sektorze energetyki wiatrowej i słonecznej jest ograniczenie w kolejnym okresie limitów emisji w instalacjach energetycznych z proponowanych 100 g CO2 na kWhdo zera. Komisja Europejska zwróciłasię do Platformy ds. Zrównoważonego Finansowania o analizęw jaki sposób taksonomia może pomóc w finansowaniu działań „przejściowych” -w ramach których branże obniżają emisje. Wyniki prac tej platformy mają pojawićsię w połowie marca. Rekordowy wzrost cen energii elektrycznej w Hiszpanii Średnie ceny energii elektrycznej w Hiszpanii wzrosły o 27%,osiągając 8 stycznia br. 94,99 euro za MWh, po czym 18 stycznia br.spadły do 82,08 euro za MWh. Powodemwzrostu cen są rekordowo niskie temperatury oraz śnieżyce.Przewidujesię, że w tym roku miesięczne rachunki odbiorców energii elektrycznejw Hiszpaniimogą byćo 19,65 euro wyższe niż w 2020 r.Według Eurostatu hiszpańskie gospodarstwa domowe płaciły w drugiej połowie 2019 r. piąte co do wielkości rachunki w UE -średnio 23,90 euro za 100 kWh.Najwięcej płacili Duńczycy -29,20 euro, najmniejBułgarzy –9,6 euro, zaśPolacy –13,8 euro. Relacje USA i UE w trakcie prezydentury Bidena Wg Ursuli von der Leyen, przewodniczącej KE, powrót USA do porozumienia paryskiego zapoczątkował nową erę „współpracy” między USA i UE. Ma to być „pozytywna konkurencja” w obszarze zielonej gospodarkimiędzy obydwoma regionami, co jednak oznacza, że UE musi przyspieszyć swoje wysiłki w tym zakresie, tak aby zachować przewagę na rynku. Pojawią się teżzwiększone naciski ze strony grup biznesowych i lobbystów w zakresie czystych technologii. Nowa administracja w USA zamierza zainwestować 2 bilionyUSD w ten obszar. Prezydent Biden planuje zdekarbonizować elektroenergetykę USA do 2035 r., co jest bardziej ambitne niż cele UE. Projekt Belgii i Danii połączenia morskich instalacji wiatrowych Belgia zamierza połączyć podwodnym kablem swoje instalacje morskiej energii wiatrowej z instalacjamiDanii na Morzu Północnym. Ma to pozwolić na dwukierunkowy przepływ energii elektrycznej z tych instalacji. Belgia posiada 1 775 MW mocy zainstalowanej w morskiej energetyce wiatrowej, zajmując 4 miejsce na świecie w tym zakresie. Jednocześnie Belgii nie udało się osiągnąć krajowego celu udziału OZE w 2020 r. –13%. Belgia zamierza podwoić moce morskich farm wiatrowych do 2030 r. na Morzu Północnym, jak też zamknąć 7 bloków jądrowych do 2025 r. Offshore ma wypełnić większość powstałej luki, a resztę ma pokryćgaz ziemny, baterie oraz mechanizmy zarządzania popytem. Morskaenergia wiatrowa jest atrakcyjną opcją dla małego i gęsto zaludnionego kraju, w którym lądowe farmy wiatrowe są niepopularne. Przy tych planach kluczową rolę w zapewnieniu bezpieczeństwa dostaw odegra współpraca z Danią,w celuwykorzystywanianadwyżki energii elektrycznej produkowanej w Danii. Projekt ten byłby przykładem tzw. układu hybrydowego, w którym morskie farmy wiatrowe mają połączenia sieciowe z więcej niż jednym krajem. Zmiana polityki energetycznej w USA Prezydent USA Joe Biden ogłosił szereg działań wykonawczych w celu spełnienia kluczowych obietnic z kampanii prezydenckiej, zaczynając od ponownego przyłączenia się do porozumienia paryskiego (proces ten ma zająć 30 dni), poprzez rewizję norm emisji dla samochodów po cofnięcie zezwolenia na realizację rurociągu naftowego z Kanadą. Działania te mają przybliżyć USA do realizacji ścieżki dojścia do neutralności energetycznej w 2050 r. Skarga niemieckiego miasta do KE na kopalnię w Turowie Niemieckie miasto Zittau (Żytawa) w Saksonii złożyło skargę do Komisji Europejskiej w sprawie odkrywkowej kopalni węgla brunatnego w Turowie. Do Zittau dołączył powiat Görlitz i posłowie do parlamentu Saksonii. Wg burmistrza Zittau miasto tonie w wyniku wypompowywania wód gruntowych w związku z działaniem kopalni. W grudniowej decyzji KE stwierdziła, że nie została przekonana, aby na miejscu doszło do naruszenia stanu wód lub środowiska. Ministrowie UE o globalnym celu odejścia od węgla Ministrowie UE ds. zagranicznych mają dyskutować oprojekcie konkluzji Rady,w którym pojawiły się odniesienia do światowego celu wycofania energetyki węglowej. W projekcie konkluzji mowa jest o „zdecydowanym i sprawiedliwym procesie wycofywania węgla z energetyki, w tym w pierwszym kroku –o natychmiastowym zakończeniu finansowania nowej infrastruktury węglowej w krajach trzecich”. Polska i inne kraje w regionie sprzeciwiają się takim zapisom, z kolei kraje Europy zachodniej dążą do mocniejszego podkreślenia kwestii klimatycznych. W projekcie konkluzji nie został zaproponowanytermin wyłączenia ostatniej elektrowni węglowej.