W Parlamencie Europejskim odbyło się w środę (20 marca br.) otwarte posiedzenie komisji ds. zatrudnienia, podczas którego posłowie skonsultowali z ekspertami możliwe rozwiązania problemu bezrobocia wśród młodzieży. W konsultacji udział wzięli przedstawiciele środowiska naukowego, przedstawiciele państwowych agencji zatrudnienia, a także organizacji pozarządowych. Debata skupiła się na analizie fińskiego systemu zwalczania bezrobocia wśród młodzieży, na znaczeniu jakości staży i pracy młodzieży, i na znaczeniu kompetencji ogólnych. Dyskusja dotyczyła także mobilności zawodowej – niektórzy uczestnicy zgłaszali obawy przed możliwością problemu „brain drain” pomiędzy regionami Europy.
Posiedzenie prowadzone było przez Posłankę Pervenche Beres, sprawozdawcą była Posłanka Joanna Katarzyna Skrzydlewska. We wstępie, Posłanka Skrzydlewska opisała problemy młodzieży na rynku pracy i możliwe rozwiązania, i poprosiła ekspertów o propozycje skutecznych i wielopłaszczyznowych rozwiązań. Podkreśliła, że edukacja musi być dostosowana do potrzeb rynku pracy i dostarczać praktyczne kwalifikacje do przyszłych miejsc pracy.
Debatę rozpoczął Profesor Jarosław Górniak z Uniwersytetu Jagiellońskiego. Opisał obecne problemy na rynku pracy a także ostrzegł przed nieskutecznymi rozwiązaniami. Zanalizował problem bezrobocia nie tylko, jako problem recesji, ale także, jako problem strukturalny, i zaadresował kwestię wyjścia z recesji i możliwość wyparcia miejsc pracy jednej grupy społecznej przez inną. Jako najważniejszy problem wymienił problem niedostatecznej podaży treningu wysokiej jakości i ostrzegł, że problem ten nie może być rozwiązany przez większy popyt, jakiego dostarczy wzrost gospodarczy.
Wolfgang Muller, przedstawiciel niemieckiej Federalnej Agencji Zatrudnienia, szczegółowo opisał przykład niemieckiego programu „The job for my life” na lata 2013-2016, skupiającego się na dopasowywaniu indywidualnych kandydatów do dostępnych miejsc pracy i dostępie do treningu, w tym językowego. Ostrzegł przed problemem pogarszającej się sytuacji związanej z długotrwałym bezrobociem i związaną z tym utratą kompetencji. Rozpoczął też dyskusję nad kwestią mobilności, przedstawiając współpracę między krajami członkowskimi, jako ważny element strategii poprawy problemu bezrobocia wśród młodzieży.
Następnie, Massimiliano Mascherini, z instytutu badawczego Eurofund, opisał koszty społeczne bezrobocia wśród młodzieży, obliczając ten koszt – zawierający elementy takie jak koszt usług socjalnych i utratę potencjalnych przychodów z podatków, na 153 miliardy euro. Porównał potem koszt bezczynności z proponowanym budżetem programów – 6 miliardów euro, i zaapelował o zwiększenie wydatków w tym zakresie, przypominając, że są one inwestycją w przyszłość.
Kimmo Ruth, z Fińskiego Ministerstwa Gospodarki i Zatrudnienia, zaprezentował zaczynający się w 2013 roku fiński program gwarancji zatrudnienia młodzieży „Youth Guarantee”, a także jego poprzednią wersję z 2011 roku. Program działa poprzez tworzenie nowych możliwości szkolenia, zachęty do inwestycji dla pracodawców, zatrudnienie nowych pracowników społecznych, zwiększony udział rządów lokalnych i stworzenie programów pomocy młodzieży wykluczonej. Minister Ruth podkreślił także znaczenie całościowego podejścia z uwzględnieniem partnerów socjalnych i przedstawicieli młodzieży.
Następnie głos zabrał przedstawiciel Forum Młodzieży, Peter Matjasic. Opisał podejście młodzieży do problemu bezrobocia i odniósł się do wypowiedzi pozostałych uczestników. Podkreślił, że chociaż recesja i związane z nią koszty takie jak zmniejszenie wydatków budżetowych ma znaczenie, nawet przed kryzysem bezrobocie wśród młodzieży było dwukrotnie wyższe od średniej. Wyraził też rozczarowanie niskim poziomem wydatków przeznaczonych na rozwiązanie tego problemu w Wieloletnich Ramach Finansowych na lata 2014-2020, 6 miliardów euro w porównaniu z 21 miliardami zalecanymi przez Forum Młodzieży.
W drugiej części spotkania, Posłowie zadawali pytania uczestnikom debaty. Najczęstsze pytania dotyczyły fińskiego i niemieckiego systemu gwarancji zatrudnienia młodzieży – głównie kwestii kosztów administracyjnych. Posłowie starali się wypracować system podstawowych wymagań takiego systemu, przy jednoczesnym ograniczeniu kosztów. Jako wymagania podstawowe uznane zostały wysokiej jakości kształcenie zawodowe, udział rządów lokalnych i lokalnych pracodawców, i przekonanie młodzieży do uczestniczenia w programie. Programy powinny też zawierać elementy zachęt podatkowych i odpowiednich przepisów dla pracodawców i system pomocy młodzieży wykluczonej.
Dalej, dyskusja dotyczyła problemów wspólnego europejskiego rynku pracy. Inne pytania dotyczyły różnic pomiędzy rozwiązaniami krótko- i długoterminowymi, i problemu nieodpowiednich kompetencji dostarczanych przez system edukacji. Uwagę zwrócił też problem młodych kobiet na rynku pracy – bezrobocie wśród młodych kobiet jest wyższe, mimo że osiągają one wyższy poziom wykształcenia.
Na zakończenie, eksperci ostrzegli, że programy gwarancji zatrudnienia młodzieży mogą zbytnio podnosić oczekiwania, ponieważ są one ostatecznie zależne od popytu na rynku pracy. Zaapelowali też o zapewnienie, że krajowe systemy edukacji będą w przyszłości w większym stopniu przygotowywać młodzież do pracy, poprzez nauczanie kompetencji ogólnych takich jak organizacja pracy, umiejętność pracy w zespole, a także umiejętność wykorzystania najnowszych technologii.